Communio sanctorum
„Obcowanie świętych” lub społeczność świętych, w które wyznajemy wiarę, to dogmat odnoszący się do rzeczywistości Kościoła jako świętej komunii (wspólnoty). Wskazuje na zjednoczenie Kościoła na ziemi, w czyśćcu i w niebie, czego wynikiem jest wzajemna miłość: żywych w stosunku do zmarłych przebywających w czyśćcu i niebie, oraz miłość zmarłych w stosunku do nas – wciąż pielgrzymujących po ziemi.
Tradycja Kościoła przypomina o potrzebie solidarności żyjących ze zmarłymi przebywającymi w czyśćcu. Stąd wypływa praktyka modlitwy za zmarłych, a szczególnie zadośćuczynienia za ich ziemskie winy, by jak najszybciej mogli zająć przygotowane im miejsce w Kościele niebiańskim, do którego należą wszyscy święci wraz z Matką Bożą i aniołami. Dusze czyśćcowe potrzebują wsparcia, ale jak tylko osiągną zbawienie, będą pomagać nam. Jak przypomina Sobór Watykański II, w społeczności świętych istnieje „braterska troska” o nas, wyrażająca się przez opiekę wszystkich zbawionych nad ich braćmi pielgrzymującymi do wieczności. Odpowiedzią na to jest kult świętych, potwierdzający aktywną więź nieba z ziemią.
Jeszcze sto lat temu nikt nie miał problemu ze zrozumieniem tego słowa, jakim jest – brzmiące obecnie dość dziwnie – „obcowanie”. Współcześnie kojarzy się ono jedynie z przestarzałym określeniem współżycia seksualnego, a przecież pierwotnie ten, kto mówił o obcowaniu, miał na myśli bycie w bliskiej, stałej, zażyłej relacji.
Ich święto
Recytując fragment Credo, mówimy: „Wierzę w świętych obcowanie”. To znaczy, że wyznajemy wiarę w to, że oni już są w chwale, zjednoczeni z Bogiem, ale jednocześnie są wśród nas, bardzo blisko. Przy czym przez świętych należy tu rozumieć nie tylko oficjalnie kanonizowanych. Świętych w niebie jest o wiele więcej niż imion wymienionych w „Martyrologium rzymskim”. Stąd zresztą uroczystość Wszystkich Świętych – żeby uczcić także tych znanych tylko Bogu.